بیش از سی سال از پایان جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق با جمهوری اسلامی ایران گذشته و زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهیدان دبیرستان سپاه تهران (مکتب الصادق علیه السلام) همچنان دغدغه بسیاری از دست اندرکاران دبیرستان، به ویژه دانش آموختگان آن بوده است. این دبیرستان که در بین دانش آموزانش به مکتب مشهور است، از پاییز ۱۳۶۱ دانش آموز جذب کرده و تا هفده سال و (هفده دوره) پس ازآن ادامه یافته است.

در هشت سال دفاع مقدس حدود نهصد دانش آموز جذب مکتب شدند و از این تعداد، یک صد نفر به فیض شهادت نائل آمده اند. حدود صد و پنجاه نفر نیز جانباز شده و حدود سیصد نفر دیگر در عملیات ها'>عملیات های مختلف زخم و جراحت برداشته اند؛ آماری که اگر بی نظیر نباشد، در سطح مدارس آن زمان و به نسبت تعداد دانش آموزان، قطعاً کم نظیر است.

دریک تلاش گروهی چندساله و طی تحقیق از جمع دانش آموزان مکتب و خانواده های شهدا و برخی هم رزمان و دوستان ایشان، خاطرات این شهدای عزیز جمع آوری و در کتاب یاران دبیرستان تدوین شده است.

مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس مصمم است خاطرات شهدا و جانبازان و رزمندگان این دبیرستان را در سلسله شماره های مختلف منتشر کند. باشد که سرگذشت این نوجوانان و جوانان برای نسل های آینده این سرزمین به یادگار و ماندگار بماند:

شهید نادر چوپانیان، متولد ۱۳۴۸، تاریخ شهادت: ۱۰ اسفند ۱۳۶۵-کربلای ۵

روایت محمد دبیریان:

عاشق اسم حسین

اصرار می کرد که به جای نادر بهش بگوییم حسین. اسمش در شناسنامه نادر بود، اما خودش دوست داشت حسین صدایش کنیم.

خیلی جبهه می رفت. کار به جایی رسید که دیگر محیط مکتب را طاقت نمی آورد و همه تفکر و ذکرش جبهه بود.

آن سال ها مسئولان دبیرستان به راحتی اجازه حضور در جبهه ها را نمی دادند و اکثر بچه ها وقتی می خواستند بروند جبهه، باید کلی مخفی کاری می کردند و از پایگاه های مختلف اعزام انفرادی می گرفتند.

بی قرار جبهه

وقتی از جبهه برمی گشت، به تنها چیزی که فکر نمی کرد، درس ومشق بود. همه اش دنبال این بود که چطور برگردد جبهه.

تعداد بچه های کلاس معارف دوره دوم خیلی کم بود و اگر دو سه نفر باهم به جبهه می رفتند، کل کلاس تحت الشعاع قرار می گرفت و معلم ها غر می زدند که چرا این همه غایب دارید؟!

وقتی از جبهه عکس می فرستاد یا نامه می نوشت، بچه ها را تشویق می کرد که راهی جبهه شوند. به رفقای نزدیکش طعنه می زد که امیدوارم در مکتب بچه های خوبی باشید!

یک بار که از جبهه برگشت، سر کلاس حواسش به عملیات و مارش عملیات بود که از رادیوی یکی از بچه ها پخش می شد.

کلاس ادبیات و انشا بود و آقای قطبی معلم خوب و مسن و با سابقه مکتب، سر کلاس بود. نادر آن قدر شلوغ کرد و کلاس را به هم ریخت تا بفهمد در منطقه عملیات چه خبر است.

آقای قطبی که همه به خاطر سن و شخصیتش احترام خاصی بهش می گذاشتند، ناغافل سیلی محکمی به گوش نادر زد.ما همه شوکه شدیم؛ اما نادر فقط خندید و خوش حال بود که عملیات است. کلاس را رها کرد و رفت در حیاط مکتب که با دقت اخبار عملیات را بشنود.

روایت مهدی حسین زاده:

عقد اخوت

بسیار زیبا اذان می گفت، با لهجه و تجوید عربی و با لحن قشنگ و دل نشین. اهل روستای کامو در اطراف کاشان بود و مرتب عطر گل محمدی و عطرهایی می زد که در تهران نمونه اش پیدا نمی شد. گاهی هم ما را بی نصیب نمی گذاشت و با آن صورت مهربان و خندانش در هنگام نماز، عطر تعارفمان می کرد. ماهم خوشحال می شدیم و می گرفتیم.

واقعاً توی دل بچه ها جا باز کرده بود. خیلی خوب فوتبال بازی می کرد و حریف را تحت فشار قرار می داد.

یک روز مرا صدا زد و گفت: مهدی، بیا باهم عقد اخوت ببندیم که اگر هرکدام در جبهه شهید شدیم، آن یکی را شفاعت کنیم.

اولش کمی ناز کردم و کلاس گذاشتم. به شوخی و خنده گفتم حالا بعد و من الان شرایطش را ندارم؛ اما خیلی زود پشیمان شدم و با خودم فکر کردم خب، اگر فردا حسین شهید شد تا آخر عمر حسرت خواهم خورد؛ بنابراین خیلی زود برگشتم و به حسین گفتم: قبول! بیا باهم برادر شویم و هرکدام شهید شد، آن یکی را شفاعت کند؛ و این طوری شدیم برادر.

روایت مجتبی قلبی:

خضوع و خشوع فراوان در نماز

بارزترین خصوصیت نادر چوپانیان این بود که همه فکر و ذکرش جبهه بود. کاری نداشت مسئولان دبیرستان اجازه می دهند یا نه. هر وقت از جبهه برمی گشت، چند روز در مکتب می ماند و باز مشغول برنامه ریزی می شد تا دوباره چگونه اعزام بگیرد و کی برود. چهره آرام و متینش خبر از سر درونش می داد.

من شخصاً به خاطر انجام مستحبات و ازجمله شب زنده داری و روزه های مستحبی به حالش غبطه می خوردم. خیلی مقید بود و نماز شبش ترک نمی شد.

در نمازهای جماعت مکتب من مکبر بودم و رو به روی نمازگزاران می ایستادم. بیش از سی سال از آن ایام می گذرد؛ اما من هنوز به خاطر دارم که هنگام نماز جماعت، چطور خاضعانه به نماز می ایستاد و با یک حالت عرفانی خاص و چشمانی اشک بار نماز می خواند. فرقی هم نمی کرد که نماز جماعت باشد یا تنهایی نماز بخواند؛ انگارنه انگار که در این دنیاست.

در برخوردهای شخصی و رفتارش به وضوح، خضوع و خشوع معلوم بود. البته خودش دوست نداشت اعمال مستحبی اش دیده شود؛ اما من از شدت ارادتی که به او داشتم، حواسم به او بود.

جثه نادر کوچک بود اما قلب بزرگی داشت. وقتی به جبهه می رفت، ازآنجا به رفقایش نامه می نوشت و ترغیبشان می کرد که درس ومشق را رها کنند و به دانشگاه واقعی بروند، یعنی جبهه.

همیشه این شعر را زمزمه می کرد و ورد زبانش بود:

خدایا عاشقم عاشق ترم کن خدایا آتشم خاکسترم کن

عملیات کربلای ۵ که شروع شد، او هم خودش را به قافله یاران رساند. اصلاً کل مکتب غوغا شد و اکثر کسانی که شرایط حضور در جبهه و عملیات را داشتند، عزم سفر کردند. نادر هم در این جور مواقع پیشتاز بود.

به شلمچه رفت و دیگر برنگشت. وقتی خبر شهادتش را آوردند، مانند همان شعری که زمزمه می کرد، پیکرش در راه معبودش سوخته و خاکستر شده بود.

مزارش در امامزادگان احمد و محمد و عبدالله در شهر کامو نزدیکی کاشان است.

منبع:

اشتری، علیرضا-داود عطایی کچویی، یاران دبیرستان (خاطرات شهدای مکتب امام صادق (ع) دبیرستان سپاه تهران) مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: نشر مرزوبوم، تهران ۱۴۰۱، صص ۴۱۲، ۴۱۳، ۴۱۴، ۴۱۵، ۴۱۶